Çay ocağı günümüzde açılan cafelerin sayıca çokluğu sebebi ile unutulmaya biraz yüz tutmuş olsa da, hala gördüğümüz yerde içimizi ısıtan, yüzümüzü güldüren müesseselerdir.
Çay Ocağı Nedir? Kimler Gider?
Çay ocağı; dostlarla bir araya gelip, en derin sohbetlerin onlarca bardak çay eşliğinde yapıldığı geleneksel ya da bir diğer deyişle eskinin kafeleridir. Çay; bilimsel adıyla “Camellia sinensis” olan, nemli iklimlerde yetiştirilen, yapraklarının kurutulup, sıcak suda demlenmesi ile içecek elde edilen bir bitkidir. Türkiye’de özellikle Rize çayı çok ünlüdür, ayrıca bergamotlu ya da siyah çay içenler de mevcuttur.
Ocakçı ise, kahvehanelerde ve çay ocağı işletmelerinde çay ocağı kazanı başında çay ve kahve pişiren işçilere verilen isimdir. Türk Dil Kurumu’na göre bu sözcük; çayevi anlamına da gelir. Kısacasu çay ocağı; çay, kahve vb. içeceklerin hazırlandığı ve tüketildiği yerdir.
Çay ocağında çay çok lezzetlidir. Bunun en büyük sebebi de tüm gün çay demlenmesi ve müşteriye hep taze çay servis edilmesidir. O yüzde çay ocakları hem damağa hitap etmesiyle hem de buram buram çay kokmasıyla herkesi tavlar ve kendisine çeker.
Nasıl demlenildiğine gelince: Sıcak su çay demliğine tek noktadan, çayın suyun yüzeyinde kalacak şekilde yani yeteri kadar katılır. Sıcak suya bir miktar soğuk su eklenir. Demlik ile beraber çaydanlığı ocağı kısık ateşte demlenmesi için tekrar katılır. Yaklaşık 15-20 dakika çay beklemeye bırakılır. Afiyetle içilir!
Çay Ocağı Açmak İçin Gerekenler
Öncelikle fikir edinmek için biraz başkalarının videolarını izleyebilirsiniz, bu yardımcı olacaktır. Mesela: https://www.youtube.com/watch?v=yHpDJH2noQE
Çay ocağı açmak için çok basit bir takım evraklar gerekmektedir.
1) Başvuru Formu
2) Kimlik Fotokopisi ve İkametgâh Belgesi
3) Vergi Levhası veya Yoklama Fişi
4) Esnaf Odası ve Sicil Tasdiknamesi
5) Tapu Fotokopisi ve Kira Kontratı
6) Ustalık Belgesi
Bunları edindikten sonra geriye çay ocağınız için uygun ve ekonomik bir yer bulmanıza kalır. Bir de malzemeleri edinmek… Nedir bu malzemeler peki?
- Çay Kazanı.
- Çay Ocağı Davlumbazı
- Çay Kazanı Demlikleri.
- Sanayi Tipi Tost Makinesi.
- Oturma sistemine uygun çay ocağı taburesi yada kahve sandalyesi.
Son olarak da çay ocağı için de ustalık belgesi gerekmektedir. Ustalık belgesi nereden alınır sorusunun yanıtı aslında 3308 Sayılı mesleki eğitim kanunu belirlenmiş olup ustalık belgesi verme yetkisi sadece mesleki eğitim merkezlerinde bulunmaktadır. Bu nedenle ustalık belgesi alabilmek için mesleki eğitim merkezlerine başvuru yapılması gereklidir.
Çay Ocağı Maliyeti
Çay pahalı birşey olmadığı ve çay ocağı için çok fazla ekipman ya da çok geniş bir alan gerekmediğinden, çay ocağı maliyeti çok da zorlayan bir maliyet değildir. Zaten çay ocaklarında m2 şartı yoktur.
Geçen yılın çay fiyatlarına fiyatlarına bakarsak da 2024 yılı yaş çay alım fiyatı kilogram başına 17 lira, üreticilerimize verilen destekleme bedeli ise 2 lira olarak belirlenmiştir. Böylece 2024 yılı yaş çay bedeli olarak üreticilerin eline kilogram başına 19 lira geçmiştir.
2025 için edinilen bilgilere göre ise, birinci sınıf çay kullanılması halinde dahi bir bardak çayın maliyeti 1 TL.’dir. Buna şeker, bardak yıkama gibi giderler de eklendiğinde toplam maliyet 2 TL’yi geçmemektedir.
Dükkan kirası, dekorasyon ve işletme için gerekli olan malzemelerin yanı sıra cafe açmak için alınacak izinlerin ücreti de maliyet hesabının bir parçasını oluşturuyor. 2024 yılı için butik bir cafe açmanın ortalama maliyeti 300.000-2.000.000 TL arasında değişmekte olan bu fiyat 2025’te yeni zamlarla güncellenmiş olması muhtemeldir.
Ne kadar kazandırdığına gelince de, 2016’da verilen bilgiye göre, en ucuz çayın da 1 liradan satıldığını düşünürseniz, bu işin ne kadar kazançlı olduğunu görürsünüz. Sonuçta etrafınızda 10 tane devamlı müşteriniz bulunsa ve hepsine toplamda 50 çay satmış olsanız, 50 lira elde edersiniz. Bu fiyattan maliyeti de düşerseniz, kazancınız 45 lira olur. Bu hesaplamayı 2025 kuru üstünden de yapabilirsiniz.
Bir diğer kaynak olarak aynı soruyu Kariyer.net kullanıcılarının iş başvurusu yaparken paylaştıkları maaş beklentilerinden de cevaplayabiliriz, bu bilgilere göre, çay ya da kahve servis elemanı maaş beklentisi aylık ortalama 24.500 TL seviyesindedir. Kullanıcıların en sık paylaştığı maaşlar ise 20.000 TL ile 32.200 TL arasında değişmektedir.
